Göz xəstəlikləri
Katarakt: Katarakt göz obyektinin dəyişik səbəblərlə şəffaflığını itirərək işıq keçirməz bir vəziyyətə gəlməsidir. Ən çox rast gəlinən səbəbi qocalıqdır. Saçların ağarması kimi göz linzalarıda yaşla birlikdə şəffaflığını itirir və görmədə pozulmağa gətirib çıxarır.
Katarakt damcı, eynək və ya əməliyyatsız digər vasitələrlə müalicə edilə bilməz. Cərrahi müdaxilə lazımdır. Lazerlə tikişsiz katarakt cərrahiyyəsi (Fakoemülsifikasyon) ilə şəffaflığı itmiş olan göz linzaları alınaraq yerinə süni bir lupa qoyular.
Anesteziya göz ətrafına vurulan bir inyeksiya və ya iynə etmədən yalnız damcılarla təmin edilir. Əksəriyyətlə ümumi anesteziyaya ehtiyac duyulmur. Əməliyyat ortalama 15 dəqiqə çəkir. Katarakt əməliyyatından sonra ağrı, görmə bulanıqlığı, yanma, batma kimi şikayətlənmələr görülə bilir. Xüsusilə 50 yaşın üzərindəki xəstələrin gözyaşı keyfiyyətləri qeyri-kafi olmaqda və əməliyyat sonrası istifadə edilən dərmanlardan sonra göz yaşının ph deyilən tarazlığı dəyişə bilir. Dərmanlara bağlı və ya dərmanları buraxdıqdan sonra da xəstələrdə bir müddət yanma, batma kimi şikayətlənmələr ola bilər.
Qlaukoma (göz təzyiqi): Qlaukoma göz təzyiqindən səbəb olduğu, görmə sinirinin ziyanı və görmə hüceyrələrinin itkisiylə nəticələnən bir xəstəlikdir. Glokomda göz içindəki maye təzyiqi görmə qabiliyyəti üçün lazımlı olan göz sinirini zədələyəcək qədər yüksəkdir. Göz sinirində təxribat meydana gəlmişsə bunun düzəldilməsi mümkün deyil.
Qlaukoma çoxu xəstədə hər hansı bir əlamət vermir. Ancaq nadir də olsa bəzən ani göz təzyiqi yüksəlməsinə bağlı olaraq gözdə və göz ətrafında ağrı, bulanıq görmə, ürək bulanma, qusma və əşyaların ətrafında rəngli hala görmə kimi əlamətlər yol aça bilər.
45 yaş üzərindəkilər, ailəsində qlaukoma xəstəliyi olanlar, göz yaralanması, şəkər xəstəliyi olanlar, uzun davamlı kortizon dərmanları istifadə edənlər qlaukoma riskiylə qarşı-qarşıyadır.
Göziçi təzyiqi səviyyələri dərmanlarla salına bilir. Ancaq dərmanların ömür boyu istifadəsi lazımdır. Dərman xaricində əməliyyat da haqqında danışılan ola bilər.
Rəng Korluğu: Tibbdəki adı Daltonizm olan rəng korluğu ümumiyyətlə doğuşdan gələn bir xəstəlikdir. Rəng korluğunun səbəbi gözdəki bəzi maddələrin əskikliyidir. İrsi səbəblərdən əmələ gələ bildiği kimi görmə siniri, görmə nöqtəsi və göz təzyiqi kimi bəzi göz xəstəlikləri nəticəsində də meydana gələ bilər.
Əvvəllər doğuşdan olan rəng korluqları müalicə edilə bilmirdi, yalnız sonradan olan rəng korluqları müalicə edilə bilirdi. Artıq tətbiq olunan bir üsullarla doğuşdan gələn rəng korluqları da müalicə edilə bilir. Müalicədə xəstənin rəng korluğu təyin olunur və rəng korluğu cinsinə görə gözünün önünə lens qoyulur.
Göz Təmbəlliyi: Erkən uşaqlıq çağında meydana gələn və bir gözün kifayət qədər görə bilməməsi vəziyyətidir. Göz tənbəlliyi kiçik yaşlarda təyin edildiyində müalicə edilə bildiyi üçün ana və ataların bu mövzuda çox diqqət olmaları və uşaqlarına göz müayinəsi etdirmələri lazımdır. 7 yaşından sonra bu problemi aradan qaldırmaq çətindir.
Göz tənbəlliyinə irsi səbəblər yol aça bilər. Bağlama müalicəsiylə tənbəlliyi olan göz işlədilir. Bu üsul uşağın yaxşı görən gözünün müəyyən müddətlərdə bağlanılıb istifadə etmədiyi tənbəl gözünü istifadə zorlanmasıdır.
Çəplik: Ümumiyyətlə doğuşdan gəlməklə birlikdə qəzalar və ya yüksək qızdırmalı xəstəliklər nəticəsində də meydana gələ bilir.
Doğuş zamanı əgər körpəni çıxarmaq üçün zorlanılmışsa körpənin başında bir əzilmə, şişlik varsa, gözü hərəkət etdirən əzələlərin sinirləri bundan təsirlənə bilər və beləcə çəplik meydana gələ bilər.
Hamiləliyin ilk iki üç ayı içərisində ananın keçirdiyi infeksiyalar da çəplikdə böyük rol oynaya bilər.
Konjonktivit: Göz qapağının iç hissəsinin və gözün ön səthini örtən şəffaf bir təbəqə olan konjonktiva qişasının iltihablanması vəziyyəti konjonktivit olaraq adlandırılır.
Bu vəziyyət virus ya da bakteriya səbəbiylə ola biləcəyi kimi allergik bir reaksiya ya da gözyaşı kanalının tam olaraq açılmamış olmasından ötəri da meydana gələ bilər. Gözlərdə qızartı, qaşıntı, gecə qabıq halını alan göz axıntısı kimi əlamətlərlə özünü göstərir.
Keratokonus: Kornea təbəqəsi normalda müəyyən bir əyriliyə malikdir. Keratokonus xəstəliyində doğuşdan əmələ gələn bir xəstəlik olaraq kornea gedərək önə doğru sallanır. Bunun nəticəsində də astigmat meydana gələr. Yaranan astigmat, göz səthinin alt və üst kadranında simmetrik olmadığı, eynək və kontakt lensli tam olaraq düzeltilemediği üçün xəstənin görmə keyfiyyətini mənfi olaraq təsir edə bilər.
Uveit: Gözdəki iris və siliyer olaraq bilinən bitişik toxumaları yəni orta təbəqənin iltihablanmasıdır. İşığa həssaslıq, gözdə qızartı, ağrı və görmənin azalması kimi əlamətlərlə özünü göstərir.
Yuxarıda yer alan mətn xəbər və məlumat məqsədli hazırlanmış olub, həkimin tətbiq diaqnoz və müalicəsinin yerinə keçməz. Hər hansı bir müalicə müddətinə başlamadan əvvəl mütləq səhiyyə mütəxəssisinin görüş və təsdiqi alınmalıdır.